Een telefoongesprek met Simone Essing, docent en mentor aan De Spinaker – VSO Alkmaar. Aan de andere kant van de telefoon klinkt een warme, heldere stem. Simone vertelt enthousiast over hoe zij in het onderwijs terecht is gekomen, over haar werk als docent en over een bijzondere ervaring in het afgelopen schooljaar. Simone, eerst even in het kort: wie ben je? Ik ben een 61-jarige vrouw, geboren in Alkmaar en opgegroeid in Bergen NH. Na omzwervingen sinds 2008 woonachtig in Schoorl, waar ik het heerlijk wonen vind. Ik ben moeder van 2 zoons. Ik werk 3 dagen in het onderwijs, wat me daarnaast veel tijd geeft om te wandelen met de hond, te werken in de moestuin en te kokkerellen. Hoe lang werk je al in het onderwijs? Sinds 1992 werk ik in het onderwijs. Ik heb eerst een aantal jaar in de hulpverlening gewerkt als ontwikkelingspsycholoog. Daarin was ik na verloop van tijd niet meer gelukkig en besloot ik een ander pad te bewandelen. Ik wilde liever preventief aan de slag, leerlingen helpen en voorkómen dat ze hulpverlening nodig hebben. Dus ben ik de verkorte PABO gaan doen en ging ik in het basisonderwijs aan de slag. Al snel nam ik daar de zorg-coördinatortaken op me, omdat het zorgen toch echt in me zit. En nu werk je in het voortgezet speciaal onderwijs. Hoe is dat gegaan? In 2008 verhuisde ik naar Noord-Holland en kwam de vacature bij De Spinaker op mijn pad. Ik weet nog dat ik dacht “daar kan ik nog meer voor leerlingen betekenen”, omdat je je in het speciaal onderwijs nog meer op het individu kunt richten. En dat klopt helemaal! Al had ik vooraf nooit kunnen bedenken dat ik met een oudere doelgroep zou gaan werken, maar ik denk dat ik met mijn eigen kinderen ben meegegroeid en daarom deze doelgroep nu zo leuk vind.
"Ik weet nog dat ik dacht: 'daar kan ik nog meer voor leerlingen betekenen'"
Hoe vind je het werken op De Spinaker? Enorm leuk! Het is soms moeilijk, maar vooral heel afwisselend. We hebben een ontzettend gedreven club, die het onderling heel leuk hebben met elkaar. Dat is zo fijn! Bij de Spinaker ben je AVO-docent in een TOM-klas? Dat klinkt voor mij abracadabra. Dus eerst maar eens: AVO, wat is dat? Ik ben inderdaad AVO-docent, dat staat voor Algemeen Vormend Onderwijs. Dat betekent dat ik de vakken Nederlands, Engels, rekenen, aardrijkskunde, geschiedenis en maatschappijleer allemaal zelf geef. Dat komt omdat leerlingen in het speciaal onderwijs vaak gebaat zijn bij één gezicht voor de klas, in plaats van ieder uur een andere docent. Bij VSO Alkmaar hebben we vakdocenten voor bijvoorbeeld biologie, beeldende vorming en wiskunde, dus die vakken geef ik niet zelf. En wat is dan een TOM-klas? TOM staat voor Traject Op Maat. We kijken bij iedere leerling naar zijn wensen, capaciteiten en interesses en stellen dan een traject-op-maat op. Sommige leerlingen volgen maar een paar vakken, anderen lopen veel stage en we hebben ook leerlingen die een volledig examen VMBO doen. Zo had ik vorig jaar nog een leerling die in hele korte tijd een volledig examen deed en inmiddels op het MBO4 zit! Dat was echt een bijzonder verhaal. Daar word ik nieuwsgierig van… Hoe ging dat verhaal? Dit was een leerling die in de derde klas bij ons op school is gekomen, vanuit het regulier onderwijs, met toetsangst. Ze kwam bij mij in de klas en samen hebben we eerst gewerkt aan toetsing. Want deze leerling was direct duidelijk in haar doel: ze wilde staatsexamen voor alle vakken doen. En daar hoort toetsing bij. Hoe pakten jullie dat aan? Heel geleidelijk en in samenwerking met zorg. Werd tijdens therapie bedacht dat het tijd was voor een eerste ervaring met toetsing, dan gingen wij dat toepassen in de praktijk. Eerst een toets buiten de klas, daarna in de klas. Zo kreeg ze steeds meer vertrouwen dat toetsen wel gingen lukken! En dan een staatsexamen doen, hoe werkt dat op het VSO? In het regulier onderwijs doe je het hele jaar door schoolexamens, die voor 50% je eindcijfer bepalen. De andere 50% wordt bepaald door het schriftelijk examen. In het speciaal onderwijs worden er geen schoolexamens gedaan, dus doen leerlingen voor ieder vak schriftelijk én mondeling examen. Dat is voor veel leerlingen enorm spannend. Verder zijn de schriftelijke examens qua setting heel vergelijkbaar met het regulier onderwijs. Op onze school organiseren we de schriftelijke examens voor alle 4 de Spinaker-locaties en zitten leerlingen in een grote gymzaal.
Behoorlijk spannend, lijkt me, voor die leerling met toetsangst. Hoe ging dat? Klopt, dat was echt spannend! Gelukkig kunnen we per leerlingen aangeven wat diegene nodig heeft voor het maken van het examen. Soms is dat extra tijd, maar soms ook de mogelijkheid om het examen in een aparte ruimte te maken.
Hoe kijk je hier zelf op terug? Ik vond het zelf enorm spannend hoe ze het schriftelijk examen zou maken. Gaat dit wel lukken? Had ik haar niet wat moeten afremmen? Tegelijkertijd was ze er zelf relaxed onder. Toen ze na het laatste examen juichend naar me toe kwam, had ik overal kippenvel. Ik was zó trots en enorm opgelucht. En heel blij om te zien dat onze individuele aanpak in het traject-op-maat écht heeft gewerkt!
